برگزاری میزگرد علمی تحلیل جامعه‌شناختی و روان‌شناختی اغتشاشات شهریور و مهرماه1401

به گزارش روابط عمومی دانشکده علوم اجتماعی و فرهنگی دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام؛ روز دوشنبه به تاریخ ۱۸مهرماه۱۴۰۱ میزگرد علمی تحلیل جامعه‌شناختی و روان‌شناختی اغتشاشات شهریور و مهرماه۱۴۰۱ با حضور و ارائه دکتر سید عبدالرسول علم‌الهدی، دکتر مرتضی کرمی، دکتر صادق حسن‌نیا، دکتر داود فتحی، دکتر روح‌الله دشتی ، آقای سعید اکبری و آقای محمد نبی‌زاده اساتید و مدرسین دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام برگزار شد.

در ابتدای جلسه دکتر علم‌الهدی از زاویه جامعه‌شناختی وقایع اخیر را مورد تحلیل قرار داد و بر مفاهیمی نظیر زیست رسانه‌ای دانش‌آموزان دهه هشتادی، وضعیت ایستایی اجتماعی جامعه در مواجهه با مسائل پدیده‌های انتقادی_اعتراضی و روحیه تحول‌خواهی عمومی، تحلیل پیام، کمیت، کیفیت و مجاری دریافت و اعتباربخشی به اخبار توسط کنش‌گران اجتماعی برای فهم روند شکل‌گیری اعتراضات اجتماعی تاکید نمود. همچنین ایشان نوع و روش‌شناسی مواجهه دانش روان‌شناسی در ورود و تحلیل پدیده‌های اجتماعی را مورد سوال قرار داد. در ادامه دکتر فتحی مبتنی بر نظریه سلیگمن بر مفهوم درماندگی آموخته شده تاکید کرد و بر همین مبنا اغتشاشات اخیر را ورد تحلیل قرار داد. ایشان این مفهوم را معادل و مشابه با موضوع وضعیت ایستایی اجتماعی در صحبت‌های دکتر علم‌الهدی دانسته با رویکرد قیاسی تلاش نمود تا باب ورود روان‌شناسی برای کمک به تحلیل درست وقایع اجتماعی را باز نماید. اشاره به پویایی‌های نسل جدید جامعه و نحوه برخورد با موضوعات فرهنگی و اجتماعی توسط این نسل از جمله مباحث دیگر وی بود.

دکتر مرتضی کرمی نیز بر سوال دکتر علم‌الهدی مبنی بر نوع و روش دانش روان‌شناسی برای تحلیل پدیده‌های اجتماعی تاکید نمود و با ارائه چند نمونه از دانش تولید شده در عرصه روان‌شناسی اجتماعی به این پرسش پاسخ داد از جمله نظریه رشد اجتماعی اریکسون، نظریه چرخه زندگی خانوادگی و نظریه درماندگی آموخته شده که از مطالعه رشد روانی فرد به محیطهای اجتماعی تعمیم یافته و مورد استفاده قرار گرفتند. وی در ادامه در تحلیل روان‌شناختی چرایی بروز وقایع اخیر در کشور بر مفاهیمی نظیر موضوع هویت و کسب و اعتباربخشی به آن، فرآیندهای جامعه‌پذیری و جامعه‌پردازی در درون نهاد خانواده و تعلیم و تربیت، توجه بر همانندسازی در شکل‌گیری هویت گروهی در بین اغتشاش‌گران، تخلیه هیجانی و تضعیف فراخود جمعی در بین افراد معترض، توجه به مفهوم نیاز و شناخت نوع نیازهای معترضین که به صورت پیش‌فرض معطوف به نیاز به پیشرفت بوده و ناکامی ناشی از عدم تحقق آن، پدیده انباشت روانی هیجانات منفی در نسلی که کمتر تجربه ناکامی خواسته‌ها را داشته، حرکت فرهنگی جامعه ایران از خودشیفتگی هنجاری در دو دهه گذشته به شوخ‌طبعی هنجاری در دهه قبل و پرخاشگری هنجاری در دهه اول۱۴۰۰، تاثیر آسیب‌های اجتماعی و اختلال در کارکردن نهاد خانواده ضرورت بررسی و مطالعه در مورد طرحواره اعتراض در نوجوان و جوان ایرانی تاکید نمود.

د‌کتر صادق حسن‌نیا نیز بر مساله تاکید نمود که بدون در نظرگرفتن نقش نظام تعلیم و تربیت کشور خصوصا عنصر مربی(معلم) نمی‌توان تحلیل دقیق و همه‌جانبه‌ای در مورد اتفاقات اخیر در کشور ارائه داد. ایشان بر شایستگی‌های معلمی و فرآیند جذب و گزینش معلمان در نهاد تعلیم و تربیت کشور و نقش آن‌ها در انتقال ارزش‌های ملی و اسلامی به نسل‌های آتی تاکید نمود. وی علاوه بر این مساله انتقال بین نسلی اعتراض در خانواده ایرانی را عامل بسیار مهم در شکل‌گیری و انگیزه‌بخشی به حضور در اغتشاشات معرفی کرد.

در پایان دکتر دشتی نیز بر مواردی نظیر نوع مواجهه خانواده‌های مذهبی علی‌الخصوص بانوان با حجاب چادر در اوضاع ناآرامی‌ها و مرحله بعد از آن یعنی فروکش کردن التهاب‌ها، احساس امنیت این خانواده‌ها، توانمندسازی روان‌شناختی جامعه مورد هدف و الگوبرداری نسل جدید از بازی‌های رایانه‌ای خشن و پر از خشونت اشاره نمود.