پیشرفت و عدالت دو مساله محوری در حرکت انقلاب اسلامی تا دستیابی به تمدن نوین اسلامی است که همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری دام برکاته بوده است. پیشرفت و عدالت اجتماعی از آنجا که پیش از انقلاب اسلامی، مبتلابه جامعه شیعه نبوده است، مورد تأمل، تفکر و نظریه پردازی عالمان دینی واقع نشده است، از این رو نیازمند اهتمام ویژه عالمان دینی و جامعه نخبگانی است. استاد سید مهدی میرباقری از جمله صاحب نظران این عرصه است که در مواضع مختلف به ایراد دیدگاه های خود پرداخته است. در این مجموعه سلسله مباحث ایشان تدوین و تنظیم گردیده است. 

سرفصل های محتوایی:

ـ توسعه و پیشرفت   

·        مبانی تمدنی توسعه غربی

·        گستره توسعه غربی

o       تمدن غرب و نفوذ در «محتوا، ساختارها و برنامه ها»

o       نفوذ حداکثری اسناد بالادستی در محورهای 17 گانه دولت مدرن

·        تفاوت توسعه غربی و پیشرفت و تکامل الهی

o       تفاوت در سه مقیاس «خرد، کلان، تکاملی»

·        نسبت توسعه و پیشرفت با حکمت تاريخ

o       ابتنای توسعه غربی بر فلسفه تاریخ مدرن و ابتنای پیشرفت بر حکمت الهی تاریخ

·        واگرايي و هم‌گرايي در توسعه و پیشرفت

o       الگوی مواجهه با انقلاب اسلامی با تمدن غرب (غرب پذیری، غرب گریزی، غرب گزینی، غرب ستیزی، یا «استحاله غرب» در تمدن اسلامی)

o       کیفیت مواجهه با اسناد توسعه در کشور (انفعال، حق تحفظ، یا مواجهه فعال و مقتدر)

ـ نياز به نقشه توليد الگوي پيشرفت

·        تحلیل الگوي پيشرفت در فضاي درگيري تمدني

·        روش‌شناسي الگوي پيشرفت

o       کیفیت جریان و امتداد مبانی الهی در لایه های مختلف سند الگوی پیشرفت (و نه ضمیمه کردن مبانی)

·        طراحی اسناد بالادستی مبتنی بر مدل و برنامه دینی

این کتاب با استفاده از مباحث استاد محمد مهدی میرباقری تهیه و به صورت مشترک توسط فرهنگستان علوم اسلامی قم و دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام به چاپ رسیده است.