چکیده

تغییر، ویژگی بارز دنیاي کنونی و آینده است. هم به دلیل تغییر و تحولات فراوان و هم به دلیل رشد تعداد بازیگران، افزایش میزان تعاملات و تاثیرپذیري آن ها از هم، و همچنین به دلیل افزایش بی سابقه ي حجم و سرعت تولید و توزیع اطلاعات ، دنیا بسیار پیچیده­تر و آشوبناك تر از گذشته شده است. می توان گفت که در چنین محیط هاي متلاطم و پویایی، متغیرهاي محیطی، یعنی متغیرهایی که خارج از مرز یک سیستم قراردارند، نقش و اهمیت بیشتري در سرنوشت آن یافته اند. به همین دلیل، موضوع «پایش محیطی» در سال هاي اخیر مورد توجه جدي تري قرار گرفته و روش ها جدید تري نیز براي آن ارایه شده است. چارچوب دانش پایش محیطی، این توانایی را می دهد تا نه تنها در جریان تغییر و تحولات محیطی قرار گیریم، بلکه بسیاري از پدیده هاي نوظهور و علایم ضعیف تغییرات آینده را کشف نموده و از آن ها در جهت موفقیت بهره برداري کنیم. سازمان‌ها برای درک و شناسایی کلان‌روندهای جهان و دریافت درکی درست از آینده جهان همه ساله و به صورت مستمر اقدام به انجام مطالعات راهبردی و ارایه گزارش‌هایی درباره کلان‌روندها و شکل جهان در آینده می‌کنند. چنین متونی به آن‌ها کمک می کند تا ضمن کسب دانش و آگاهی از شکل جهان در آینده بتوانند اقدامات لازم را برای توسعه و تثبیت جایگاه خودشان انجام دهند. نقطه شروع در بحث روندهای راهبردی جهانی شناسایی روندها (الگوهای قابل‌درک تغییرات) است. افزایش جمعیت جهان یک نمونه است. گام بعدی برون‌یابی این روندها در سال‌های بعدی است تا عواقب نوظهور  آن‌ها را بررسی کنیم. در این پژوهش ضمن مطالعه روندهای محیطی جهان، تلاش کردیم درک درستی از محیط پیرامونمان به دست آوریم و با رصد و پایش محیط از این طریق بتوانیم آمادگی لازم را برای اتخاذ اقدامات مناسب کسب نماییم.