چاپ خبر

گزارش برگزاری نشست علمی ارائه مقاله «نقد عینیت علم، به منزلۀ درآمدی بر امکان اسلامی سازی علوم انسانی»

گزارش برگزاری نشست علمی ارائه مقاله «نقد عینیت علم، به منزلۀ درآمدی بر امکان اسلامی سازی علوم انسانی» در مرکز علم و فناوری اسلامی دانشگاه جامع امام حسین‌علیه‌السلام‌

گزارش برگزاری نشست علمی ارائه مقاله «نقد عینیت علم، به منزلۀ درآمدی بر امکان اسلامی سازی علوم انسانی» در مرکز علم و فناوری اسلامی دانشگاه جامع امام حسین‌^{علیه‌السلام}^‌

نشست علمی ارائه مقاله «نقد عینیت علم، به منزلۀ درآمدی بر امکان اسلامی سازی علوم انسانی» با حضور عضو هیئت علمی مرکز علم و فناوری اسلامی، دکتر محمد جواد پیرمرادی، روز یکشنبه، هفدهم دی‌ماه سال اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال در محل کتابخانه این مرکز برگزار شد و خلاصه‌ای از مطالب ارائه شده در ادامه می‌آید. مقاله مذکور به منظور ایجاد زمینه فکری برای اسلامی سازی علوم انسانی به بررسی انتقادی یکی از مهم ترین موانع نظری آن یعنی نظریه عینیت در علم با روش تحلیل منطقی اسناد پرداخته است. پس از ارائه استاد پیرمرادی نیز بحث علمی میان اساتید و پژوهشگران حاضر در نشست ادامه داشت و این مقوله باعث شد به علت محدودیت زمانی، به ارائه برنامه دوم نشست علمی نرسیده و ارائه گزارش همایش تحول علوم انسانی برگزار شده در دانشگاه شیراز و گزارش برگزاری نمایشگاه آثار حوزه تحول علوم انسانی در دانشگاه شیراز که به رصد فعالان علوم انسانی حاضر پرداخته بود نرسد. در ادامه بخشی از خلاصه مقاله که گزیده‌ای از نشست علی بود نیز آورده می‌شود و فایل مجموعه مقالات همایش نیز برای بارگیری ارائه می‌شود که این مجموعه مقالات شامل اصل مقاله ارائه شده نیز هست.(صفحه 46)

به هرچند غالب دانش آموختگان علوم تجربی تحت تاثیر اندیشه‌های پوزیتیویستی آنها را خالص و کاشف از حقیقت عینی می دانند، و نظام سرمایه داری نیز بر اساس اهداف دنیاگرایانه خویش با استفاده از سلطه رسانه‌ای و قدرت سیاسی بیطرفی علم را تبلیغ می کند، اما بر اساس یافته‌های این تحقیق نه تنها علوم انسانی بلکه علوم طبیعی نیز از عینیت برخوردار نیست و مبتنی بر مبانی فلسفی و اعتقادی و ارزشهایی است که عالمان با آنها زیست می‌کنند و شخصیت و ذهنیت آنها برآن اساس شکل گرفته است و لذا جهت ارانه است و حتی طرفداری از عینیت و بیطرفی علم نیز خود نوعی ارزش است. در نتیجه اگر چنین است همانطور که علوم تجربی طبیعی و انسانی مبتنی بر ارزش های ماتریالیستی و الحادی در بعضی جوامع ممکن و محقق شده است، می‌توان علومی بر مبنای جهان بینی اسلامی توحیدی نیز تولید کرد که از آسیب‌های علوم تجربی موجود مبری باشد و در خدمت حل مسائل جامعه اسلامی باشد نه تخریب هویت اسلامی آن.

نتیجه‌گیری مقاله نیز بدین شرح است: مساله امکان یا عدم اسلامی سازی علم منطقا مبتنی بر عینیت( بی طرفی) یا عدم عینیت در علم است.مساله عینیت درعلم تجربی از زمان بیکن آغاز شد و در پوزیتویسم منطقی در اوایل قرن بیستم به اوج رسید و درمیان جامعه شناسان معرفت درباره عینیت اختلاف جدی بوجود آمد و بین علوم طبیعی و اجتماعی در باب عینیت تفکیک صورت گرفت .اما فیلسوفان علم در عینیت به مفهوم پوزیتیویستی آن حتی در علوم طبیعی بشدت تردید ایجاد کردند و سبب تعدیل در معنای عینیت درعلوم طبیعی با تلقی پوزیتویستی آن شدند. بنا براین اگر علوم تجربی طبیعی و انسانی بی طرف نیست و علوم طبیعی و انسانی نیز خود نوعی جهت داری است پس علوم تجربی طبیعی و انسانی مبتنی بر جهان بینی اسلامی و سازگار با اندیشه اسلامی نیزممکن است. بر این اساس وقتی علوم طبیعی که بیشتر در مظان بی طرفی هستند مبتنی بر مبانی جهت دار باشند علوم انسانی که موضوع انها و فاعل شناسای آنها انسان به عنوان یک موجود دارای جهان بینی و ارزش، ذهنیت و جهت دار و دارای ملاحظات است به طریق اولی باید جهت دار باشد. پس اگر اسلام برترین دین و دین برتر است و می تواند مبنا و پایه انسان شناسی ویژه ای قرار گیرد که در فراورده های او بطور جدی تاثیر گذار است علوم مبتنی بر اندیشه اسلامی نیز برترین خواهد بود و لذا نه تنها ممکن بلکه ضروری است. چون جهان سکولار ماشینی معاصر سرخورده از علوم کمیت گرای محرف انسان و جهان بشدت در جستجوی چنین دانشهایی است که او را از اصل و هویت خویش دور نسازد.

فایل‌های ضمیمه:

دانلود فايل : مجموعه-مقالات-همایش.pdf ( 10986KB )

تاریخ انتشار خبر: شنبه ٢٣ دی ١٣٩٦ - ساعت : ١١:٥٣ / شماره خبر: ٣٩٥/همراهان این خبر:13698

ihu.ac.ir

لیست اخبار >>