سخنرانی وزیر علوم در جمع اعضای هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری: 

دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام، پرچمدار و علمدار اندیشه ی تمدن سازی است.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام مراسم افتتاحیه دوره ی تربیت وتعالی مدیران و اعضای هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام(دوره ی شهید فخری زاده) باحضور دکتر محمدعلی زلفی گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتراحد ضابط، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد و دکتر محمدرضا حسنی آهنگر، رئیس دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام، روز شنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۱ در تالار قدس حرم مطهر رضوی برگزار شد. در این مراسم دکتر محمدعلی زلفی گل، وزیر علوم، طی سخنانی گفت:

خداروشکر که در زیر سایه امام رئوف، کنار هم جمع شدیم و در خصوص وظیفه ی علمی و فناوری، همفکری کرده و آینده‏ نگری و آینده ‏نگاری کنیم. من دانشگاه امام حسین علیه‌السلام را نماد علم و فناوری امنیت ‏ساز کشور می‏ دانم و این دانشگاه در کنار سایر دانشگاه های کشور،  بحث علم، فناوری و نوآوری را به گونه ای رصد، پیگیری و خلق می کند که آسایش و آرامش جامعه را رقم بزند.

وی افزود:خوشبختانه ما در شرایطی حضور پیدا کردیم که در مسند تصمیم‏ سازی و تصمیم‏ گیری و تدوین برنامه توسعه هفتم هستیم و از این فرصت استثنایی باید نهایت استفاده را بکنیم و اگر می‏ خواهیم تحوّلی اتفاق بیفتد که باید بیفتد، در بندهای سیاستی باید مواردی را ببینیم که اجرای آنها و برنامه ‏های مبتنی بر آنها، ما را به سمت تحقق تمدن نوین اسلامی که امامین انقلاب اسلامی آن را ترسیم کردند و جزء آرزوهای نظام جمهوری اسلامی هست، تحقق پیدا کند.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: برای تحقق تمدن ‏سازی اسلامی اندیشه تمدن‏ ساز لازم است. که در مقیاس کلان آن امام راحل، رحمت‌الله علیه و مقام معظم رهبری مدظله‌العالی، رهنمودها و خط و مشی لازم را ترسیم کرده‏ اند؛ اما زمانی یک تمدن شکل می ‏گیرد که آحاد مردم در پی آن باشند و آموزش و پژوهش و فناوری برمبنای آرمان تمدن نوین اسلامی شکل بگیرد. لذا دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام یکی از نهادها و نمادهای علمی کشور است که می‏تواند پرچمدار و علمدار اندیشه تمدن‏ ساز اسلامی باشد.

دکتر زلفی گل به ویژگی ‏های  دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام اشاره کرد و گفت: ویژگی های خاصی در این دانشگاه وجود دارد، که یکی از آن ویژگی ها، روحیه ی جهاد علمی است و علی رغم اینکه این روحیه در همه دانشمندان و دانشجویان کشور ما وجود دارد و باید هم وجود داشته باشد؛ اما در ارکان اصلی آموزش و پژوهش، دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام چه در خصوص یاددهنده ها یعنی اساتید و چه در خصوص یادگیرنده ها، یعنی دانشجویان این ویژگی‏، مبرّزتر است.

وی خاطر نشان کرد: من شاهد بودم در بخش آموزشیِ دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام و در بحث متن و محتوا، کار بسیار عمیقی را انجام داده ‏اند. بحث محتوا بسیار مهم است. چون محتوا است که شیوه تعلیم و تربیت را به‌گونه‌ای رقم می ‏زند که یادگیرنده، حس خودباوری، هویت‏ مداری، روحیه جهادی، استقلال‌خواهی نظام، هزینه کردن برای استقلال سیاسی نظام که راحت به‌دست نیامده و تفکر نه غربی نه شرقی جمهوری اسلامی  را احساس کند. اینها ویژگی‏هایی است که در همه دانشگاه ‏های ما و جامعه ی فرهیخته ی دانشگاهی، وجود دارد؛ اما در ارکان آموزش و پژوهش دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام آشکارتر است. به همین دلیل دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام باید پرچمدار و علمدار اندیشه ‏های تمدن‏ ساز در جمهوری اسلامی باشد که الحمدلله هم هست.

وی نقش دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام را در خصوص تدوین برنامه توسعه ی هفتم، مهم دانست و تأکید کرد: دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام، چه در تدوین سیاست‏های کلی، و چه در تدوین برنامه عملیاتی آن،  باید نقش ‏آفرین باشد و این فرصت را غنیمت بشمرد. ما هم در وزارت علوم باید این فرصت را غنیمت بشماریم و باید دقیقاً آسیب ‏شناسی کنیم، ببینیم در این چهل‌ساله، دانشگاه‏های ما کجا نقاط قوت‏شان بوده تا شرایطی را ایجاد کنیم که این نقاط قوت بارزتر بشود و ببینیم کجا نقاط ضعف داشتیم، تا آنها را برطرف کنیم.

 وزیر علوم ادامه داد: ما نه‌تنها در برنامه توسعه هفتم باید نیازسنجی کنیم؛ بلکه باید نیازآفرینی هم مدنظر داشته باشیم. نیازآفرینی سقف پروازش، فراتر از نیازسنجی است. نیازسنجی؛ یعنی الآن جامعه ما چه نیاز دارد، ولی نیازآفرینی یعنی ما با مطالعاتی که انجام می‏ دهیم، نیازهای سال‏های آینده جوانان و جامعه‏ مان را هم بتوانیم پیش‏ بینی کنیم. 

دکتر زلفی گل افزود: الآن همه شما عزیزان می ‏دانید که با تغییر اقلیم طبیعی، کشور ما از جهاتی دارد آسیب می‏ بیند. آیا ما نمی ‏توانیم از طریق علم و فناوری تغییر اقلیم طبیعی بدهیم ؟ و مشکل کم آبی، محصولات کشاورزی، دامی، اشتغال، فرهنگ و امثال اینها را اصلاح کنیم؟ یعنی ما با نیازآفرینی بایستی شرایطی را ایجاد کنیم که هم تغییر اقلیم طبیعی، هم تغییر اقلیم آموزشی و پژوهشی و هم تغییر اقلیم فرهنگی را ایجاد کنیم.

وزیر علوم، تخقیقات و فناوری در مورد مسائل فرهنگی کشور نیز گفت:  ما وارث فرهنگی هستیم که از یک نظام ارباب رعیتی 2500 ساله به ما ارث رسیده است. لذا ما باید به فکر پویش، پالایش و پیرایش فرهنگی هم باشیم. پس تغییر اقلیم فرهنگی هم بسیار مهم است که ما در برنامه توسعه هفتم باید شرایطی را ایجاد کنیم که این تغییر اقلیم‏ها در عرصه طبیعی، در عرصه آموزشی، در عرصه فرهنگی و در عرصه اقتصادی رقم بخورد.

وی گفت:  اگر ما دنبال تحقق تمدن نوین اسلامی هستیم، حتماً باید اقلیم حاکم در عرصه‏ های مختلف جامعه ما، متناسب با تمدن نوین اسلامی باشد. از نوع شکل و ساختار ساختمان‏ها ، خیابان‏ها، فضای سبز و از همه مهم‌تر فرهنگ؛ چون اگر می‏ خواهیم سرمایه ‏گذاری جاودان بکنیم، باید ابتدا فرهنگ سالم ایجاد کنیم. ما باید بیاموزیم و باور کنیم که جامعه با قانون مدیریت می‏ شود. توسعه، با توصیه امکانپذیر نیست.

دکتر زلفی گل در ادامه سخنان خود به حکمرانی علمی اشاره و خاطر نشان کرد: اگر می‏خواهیم علم نافع داشته باشیم. اگر می ‏خواهیم مبنا و مدار همه تصمیم ‏سازی‏ها و تصمیم‏ گیری‏های کشورمان علم پایه و دانش‌پایه باشد، باید اول خودِ مدیریت علم و حکمرانی علمی را به‌کار بگیریم و حکمرانی علم را قانون‏ مدار کنیم. قوانینی را به‌کار بگیریم که این قوانین برای ما خروجی اش بشود علم نافع. خروجی‏ اش بشود مرجعیت علمی، فناوری و نوآوری.

وی ادامه داد: کشورهایی که پیشرفت کردند، خیلی‏ از آنها این منابعی که ما داریم را ندارند. به لطف خدا، منابع ویژه‏ای در کشور ما هست که بوسیله ی آن می ‏توانیم شرایطی را ایجاد کنیم که نه تنها افراد بیکار نداشته باشیم، بلکه از کشورهای دیگر نیروی کار بپذیریم. اگر اینها را آسیب‏ شناسی کنیم، حتماً متوجه می‏شویم کجای کار ایراد دارد و شک نداشته باشیم که راهکار برون رفت از معضلات فعلی کشور که در رأس آنها بیکاری است، علم و فناوری و نوآوری است که از این فرصت برنامه توسعه هفتم باید نهایت استفاده را بکنیم.

وی ضمن تشکر از دکتر حسنی آهنگر بدلیل برگزاری اینگونه دوره های آموزشیِ کارکنان به همراه خانواده، که نام زیبای آن، تربیت وتعالی است،  گفت:  اینگونه رویکردها، باعث می‏ شود وابستگی سازمانی ارتقا پیدا کند. اینکه به خانواده ‏ها اهمیت داده می ‏شود، نشانه این است که باور داریم استادی می‏ تواند موفق بشود که خانواده او هم نسبت به شغل او همکاری کند، این کار شما قابل تحسین است. این برنامه ‏ای که شما گذاشتید، از این جهت ارزشمند است که یک مشارکت جمعی و وحدت سازمانی شکل می‏ گیرد تا اینکه آینده‌سازان و آینده داران را نسبت به وظیفه خودشان در قبال شکل‏ دهی به تمدن نوین اسلامی آگاه کنیم.

وی افزود: امیدواریم بقیه دانشگاه ‏های ما هم از این حرکت الگو بگیرند و البته ما در وزارت علوم هم داریم نمونه ی همین کار را انجام می‏دهیم. ما دوره ی منش استادی و مهارت‏های ناب شاگردپروری را برای اساتیدمان پیش‏ بینی کرده ‏ایم و ان‌شاءالله در مقیاس کوچک انجام می‏دهیم و سال‏های بعد به‌صورت منطق ه‏ای و استانی پیگیر هستیم. سعی می‏کنیم این کاری که شما انجام دادید را ما هم به‌عنوان الگو، پیگیری کنیم و جلو ببریم.

دکتر محمدعلی زلفی گل در بحث علم قدرت ‏آفرین نیز، دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام را پرچمدار و علمدار دانست و تاکید کرد: ما هم قدرت نرم داریم هم قدرت سخت و هم قدرت هوشمند. الحمدلله در قدرت سخت توفیقات بسیار عالی با همت شما و شاگردان شما و دانش‌آموختگان دانشگاهی، نصیب جمهوری اسلامی شده است. این باعث افتخار است که امروز پهپاد ما را یک کشور پیشرفته می آید و خریداری می کند. زمانی در دوران دفاع مقدس سیم خاردار هم نمی ‏توانستیم تولید کنیم. تا سال ۱۳۶۵ دوره ‏های دکترا در داخل کشور نداشتیم. بهترین فرزندان‏مان را می‏ فرستادیم خارج از کشور دکترا بگیرند، یک تعدادی برمی گشتند، تعدادی هم نمی‏ آمدند. الآن به لطف انقلاب اسلامی و همت اساتید پیشگام و پیشتازمان غالب دانشگاه ‏های بزرگ ما دوره‏ های دکترا را در اکثر رشته‏ ها دارند. امروز در نانوتکنولوژی، هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات و خیلی از رشته ‏های علمی، کشور ما جزو کشورهای برتر دنیا است. امروز بیش از سی‌وپنج درصد اسناد علمی بین‌المللی ایران با مشارکت پژوهشگران بین‌المللی است و معنایش این است که محققان بین‌المللی، مرجعیت و توان علمی کشور ما را به رسمیت شناخته ‏اند. ما خدا را شکر می‌کنیم، در قدرت سخت و قدرت هوشمند که همان بحث پهپاد و استفاده از سیستم ‏های هوشمند در قدرت آفرینی است، پیشرفته هستیم.

اما نسبت به قدرت نرم هم باید توجه ویژه داشته باشیم. قدرت نرم یعنی کاری کنیم که سرمایه اجتماعی ‏مان افزایش پیدا بکند. ما برای قدرت سخت، سرمایه‏ گذاری می‏ کنیم، رزمایش انجام می ‏دهیم، میلیاردها تومان هزینه می ‏کنیم، یک رزمایش خشکی، دریایی یا هوایی انجام می ‏دهیم؛ اما برای رزمایش قدرت نرم، ما پیاده روی اربعین را در پیش‌رو داریم. پیاده روی اربعین یک مانور و رزمایش قدرت نرم جمهوری اسلامی است. بایستی همه امکانات کشور بسیج بشود و این رزمایش به بهترین نحو ممکن اتفاق بیفتد. اینجا هم دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام است که می‏ تواند پرچمدار و علمدار این مهم باشد. در حقیقت در اینکه این رزمایش به بهترین نحو ممکن اتفاق بیفتد، من فکر می‏ کنم دانشگاه امام حسین علیه‌السلام می‏ تواند بسیار مؤثر باشد.

وی در پایان سخنان خود گفت: جای بسی خوشحالی است که دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام در همه ی امور، اولویت ‏بندی کرده است. وقتی یک سیستم مدیریتی اولویت نداشته باشد، یا اولویت‌هایش زیاد باشد، عملاً بهره‏ وری در آن کاهش پیدا می‏ کند. ما هم در وزارت علوم پنج اولویت، به احترام پنج‌تن آل عبا، انتخاب کرده‏ ایم؛ که خوشبختانه دیدم غالب آنها جزو اولویت ‏های دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام نیز بوده است.

یکی از اولویت های وزارت علوم، نوآوری فرهنگی و فرهنگ نوآوری است. یعنی اینکه وقتی یک علم جدید خلق می‏ شود، یک فناوری جدید و تکنولوژی جدید به بازار می ‏آید، همراه خودش فرهنگ جدیدی را عرضه می‏ کند. وقتی تلفن همراه اختراع می ‏شود، فرهنگ استفاده از تلفن همراه با فرهنگ تلفن ثابت متفاوت است. وقتی فضای مجازی خلق می‏ شود، فرهنگ خاص خودش را دارد و آن کشوری که یک فناوری را ایجاد می‏ کند، آن فناوری را براساس فرهنگ خودش ایجاد می‏ کند. وقتی آن فناوری را می ‏فروشد، در حقیقت فرهنگ خودش را به کشورهای دیگر صادر می کند. وقتی فضای مجازی شکل می ‏گیرد، دنیای دیجیتال شکل می‏ گیرد، طبیعی است آن کشوری که این فناوری را خلق کرده، فرهنگ خودش را از طریق این فناوری صادر می‏ کند.

پس ما وظیفه داریم دو تا کار انجام دهیم. یکی اینکه تلاش کنیم خودمان خالق فناوری و نوآوری و علم جدید باشیم که آن علم مبتنی بر فرهنگ خودمان باشد و در بستر فرهنگ خودمان شکل بگیرد. دوم اینکه آن فناوری را که از جاهای دیگر استفاده می‏کنیم، فرهنگ استفاده از آن فناوری را بومی کنیم، مطابق فرهنگ خودمان شکل بدهیم. 

وی ادامه داد: اولویت دیگر، تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش است.  علوم انسانی خدمت به جامعه را ارائه می‏ دهد و علوم طبیعی از طریق تجهیزاتی که ایجاد می‏ کند برای جامعه، آسایش ایجاد می‏ کند؛ اما علوم انسانی می‏ گوید چگونه این تجهیزات را استفاده کنید که آرامش تان تأمین بشود. پس بحث خدمت با ثروت دو مقوله جدا هست. تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش. بهترین سرمایه ‏ای که از دانش شکل می‏ گیرد، منابع انسانی شایسته است. منابع انسانی که هویت‏مدار است، خودباور است، روحیه جهادی دارد، پرتلاش است، امیدوار است.

این پنج اولویت در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، جزء برنامه های کاری ماست و قوانین و مقرراتی را که تصویب می کنیم، اصلاح می کنیم سعی می کنیم به گونه ای باشد که این پنج اولویت را محقق کند.

دکتر محمدعلی زلفی گل کلام خود را با این بیت شعر به پایان رساند:

"سیب سرخ آرزوها را از درخت علم می‏ چینم"    

"هر چه را با چشم نتوان دید، با نگاه علم می ‏بینم"

کانال رسمی دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام در پیام رسان های ایتا، بله و روبیکا:

http://eitaa.com/ihu_ac_ir

http://ble.ir/ihu_ac_ir

https://rubika.ir/ihu_ac_ir